Ο δημοσιογράφος, στιχουργός και ακτιβιστής Λευτέρης Τυλιγάδας, προσφέρθηκε να κάνουμε μια συνέντευξη για το σάιτ στο οποίο εργάζεται.
Με κέφι και χαρά κάναμε τη συνέντευξη. Όμως λογαριάσαμε χωρίς τον ξενοδόχο.
Ένας απ΄τους σκύλους του αφεντικού του, έβγαλε χρησμό πως οι λέξεις: παράνομες αμμοληψίες, βλαχοδήμαρχοι, ανεμογεννήτριες, φωτοβολταϊκά πρέπει να κοπούν.
Φυσικά δεν κόπηκε τίποτε και η συνέντευξη κατέβηκε όπως λένε στη δημοσιογραφική πιάτσα.
Η τοπική χούντα των ψιλικατζήδων λαμογιοεπιχειρηματιών όμως, διαχρονικά καταστρέφει με τις ευλογίες της κεντρικής διοίκησης ποτάμια, λίμνες, βουνά.
Η μύγα που την αφήσαμε να κάνει κώλο χέζει σήμερα μια απ΄τις πιο όμορφες κοιλάδες του πλανήτη.
Και φυσικά δεν φτάνει αυτό. Αν έχεις άλλη άποψη θα πρέπει να το βουλώσεις γιατί έτσι θέλει ο δήμαρχος, ο υπουργός, ο μητροπολίτης.
Τα μεγαλύτερα εγκλήματα γίνονται στο όνομα του δημοσίου συμφέροντος.
Η χούντα βασάνιζε κόσμο και μιλούσε για προστασία της δημοκρατίας. Το αφήγημα σήμερα είναι η πράσινη ανάπτυξη. Το μεγάλο κόλπο για να φέρουν κι άλλα λεφτά τα λεφτά.
Δεν μιλάμε για το θλιβερό κάμπο που δεν έχει πιά καλλιέργειες, δέντρα, πράσινο αλλά τόνους χάλυβα και χημικών.
Οι μπίζνες στο νομό άρχισαν πρώτα με τους φούρνους για τα Βιρτζίνια. Οι επιχειρηματίες έβγαλαν λεφτά με τη σέσουλα και οι αγρότες καρκίνο.
Μετά ήρθαν τα κλουβιά της ιχθυοκαλλιέργειας. Μια μόλυνση στις ακτές του Ιονίου αδιανόητη, αφού οι μεταλλαγμένες τροφές και τα ιχθυάλευρα σκορπίστηκαν αφειδώς όπως το νυφικό ρύζι στην εκκλησία.
Μετά ήρθαν τα λαμπόγυαλα και οι ανεμιστήρες. Το νέο νερό του Καματερού.
Στη συνομιλία μας έγινε μια απλή και μόνο αναφορά για όλα αυτά. Αλλά κι αυτή η αναφορά ήταν ικανή για λογοκρισία.
Στην επαρχιακή δημοσιογραφία του κόπι πέιστ κυριαρχεί διαχρονικά ο παναιτωλικός και οι μεταλλαγμένες εκδοχές της κ. Λανάρα.
Φάτε σκατά κερνά η Εταιρία.
Η συνομιλία μας με το Λευτέρη ανέβηκε τελικά στο σάιτ Red Line.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Υπάρχει ένας Αγρινιώτης ποιητής, που μου αρέσει πάρα πολύ να διαβάζω τα ποιήματά του. Αυτό αξίζει να σημειωθεί εδώ, γιατί στην Ελλάδα συνηθίζουμε να γράφουμε ποιήματα, αλλά όχι και να τα διαβάζουμε. Επίσης μου αρέσει πάρα πολύ να κουβεντιάζω μαζί του, αφού με έναν τρόπο μαγικό κάθε φορά που συνομιλώ με τις αισθήσεις του, βρίσκω εκείνες τις μέσα μου διαδρομές, που με οδηγούν με αργές ταχύτητες στη μαθητεία των εκδορέων της ασχήμιας του χρόνου και του χώρου.
Μια τέτοια συζήτηση με τον Αντώνη Αντωνάκο είναι και η σημερινή.
Λευτέρης Τηλιγάδας
Ο Αντώνης Αντωνάκος γεννήθηκε το 1972 στο Αγρίνιο.
Σπούδασε μαθηματικά.
Έχει δημοσιεύσει ποίηση, διήγημα, λίβελο, σάτιρα, πολιτικά άρθρα και ερωτικές μπροσούρες.
Ενδιαφέρεται για την προώθηση της ποίησης στο διαδίκτυο, συμμετέχοντας σε διάφορα ηλεκτρονικά περιοδικά, ιδίως όσον αφορά τη διάδοση φωνών και καλλιτεχνικών εμπειριών που προορίζονται να μείνουν στο περιθώριο της ποιητικής διαμάχης.
Διατηρεί επίσης, τον προσωπικό χώρο έκφρασης Αδέσποτος Σκύλος όπου δημοσιεύει σχεδόν καθημερινά.
Γραπτά του έχουν φιλοξενηθεί σε λογοτεχνικά περιοδικά και εφημερίδες. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα Αγγλικά, Ισπανικά Βουλγαρικά και Πολωνικά.
Μερικά βιβλία του: Το Φθινόπωρο του Στρατιώτη, Η Μυθολογία των Ανώνυμων Κοριτσιών, Αγριοβατόμουρα Πικρά, Η Μουσική των Αγρών, Ο Ακροβάτης τού Τσίρκου, Εκφυλισμός της Ωχράς Κηλίδας, Καλός Λύκος, Τζογάρει η Ποίηση στο Μοίρασμα, Αικατερίνης Θεομηνίες, Μαλακίας Εγκώμιον κ.α
Αντώνης Αντωνάκος:
«Ο άνθρωπος δεν είναι ένα αθώο γατάκι,
αλλά μια κοφτερή λεπίδα»
Λ.T.: Λέω να ξεκινήσουμε αυτή τη συνέντευξη, Αντώνη, με μια ερώτηση που απορρέει μέσα από ένα σου στίχο. Διαβάζω από το «Δένδρο ανάποδα»: «Βλέποντας αυτόν τον χαριτωμένο κόσμο να περιστρέφεται και να κάνει τις τούμπες του θυμάμαι το ρητό του Πυθαγόρα που έλεγε πως ο άνθρωπος είναι ένα δέντρο ανάποδο. Τα υπόλοιπα είναι καθαρά ζήτημα υπομονής».
Υπομονή: Πόση σήψη κρύβει αυτή η λέξη μέσα της, Αντώνη; Πόσο δύσκολο είναι τα «υπόλοιπα» να είναι ζήτημα ανυπομονησίας, μια διαδικασία προσμονής δηλαδή, χωρίς τη δυνατότητα αναμονής, μια βίαιη διευθέτηση της στιγμής ίσως;
Α.Α.: Λευτέρη, ως προνομιούχοι και οι δύο, αφού είμαστε ζωντανοί και μπορούμε να κουβεντιάζουμε, διαθέτουμε έτσι κι αλλιώς κάποιο είδος κοινωνικής υπομονής. Νομίζω εμβολιαζόμαστε μ’ αυτό. Οπότε τη σήψη λίγο πολύ την έχουμε στο τσεπάκι. Ξέρουμε τι θα μας βρει. Υπομένουμε αναμένοντας το μοιραίο. Απ’ την άλλη Το ανάποδο δέντρο του Πυθαγόρα είναι αυτή η φάρσα των σουρεαλιστών να επιμένουν να βλέπουν τον κόσμο μέσα απ’ το διανοητικό παιχνίδι, απλώνοντας προς το χώμα όλα τα πλοκάμια της φαντασίας. Στερεώνοντας τις ιδέες με πράξεις. Μια άλλου είδους εξουσία δηλαδή, ενάντια στον κατατρεγμό της πραγματικότητας. Κοίτα το φλογερό Μαγιακόβσκι, τους Κουβανούς ποιητές, τη λυσσασμένη αντίσταση των Ισπανών στο φασισμό, των Ελλήνων στους Γερμανούς κανίβαλους και στους ντόπιους ευσεβείς τσολιάδες. Οι καλλιτέχνες λειτούργησαν πολλές φορές ως φιτίλια. Έλιωσαν με πάταγο τις σάρκες τους στα πεδία μάχης των ιδεών, δείχνοντας με ζήλο πως πρέπει να χάσεις την υπομονή σου όταν σε κυνηγάει το τέρας . Εδώ τους νόμους επιβίωσης τους ορίζει ένα κακούργο ένστιχτο. Αυτό που βάζει τα κόλλυβα στο ζωνάρι και τα πάει κέρασμα στο δυνάστη του.
Λ.T.: Να σταθούμε λίγο σε αυτό το «κακούργο ένστιχτο» και να προσπαθήσουμε, όσο μπορούμε, να το αποκωδικοποιήσουμε. Ποιο είναι εκείνο το στοιχείο που αισθάνεσαι ότι χαρακτηρίζει τη φυσιολογία του;
A.Α.: Έχω την εντύπωση πως αυτό το κακούργο ένστιχτο μας κρατάει στη ζωή. Είναι η φύση μας, η βιολογία της προϊστορίας μας. Παλιότερα μας βοηθούσε να παλέψουμε με τα θηρία, σήμερα μας βοηθά να επιβιώσουμε. Ο άνθρωπος δεν είναι ένα αθώο γατάκι αλλά μια κοφτερή λεπίδα. Το ένστιχτο λοιπόν αυτό, είναι ιερό, γιατί είναι κακούργο. Αυτό θα σε θυμώσει για να ρίξεις τη μπουνιά, για να επαναστατήσεις. Ξέρεις καλά πως τα ένστικτα συκοφαντήθηκαν από όλα τα ιερατεία και όλες τις εξουσίες. Εκφυλίστηκαν για να φτιάξουν μιαν αγέλη καταναλωτών. Αποβλακωμένα γρανάζια στη γραμμή παραγωγής. Όμως υπάρχει η υγιεινή της επανάστασης και της εξέγερσης. Το νέο αίμα έρχεται πάντα να πνίξει το σάπιο παρελθόν και τις φθαρμένες αξίες. Όταν σε έχουν καταδικάσει στην πείνα πρέπει να σπάσεις τη βιτρίνα και να κλέψεις το ψωμί.
Λ.T.: Η ηθική της επιβίωσης και οι αντοχές της, δηλαδή;
A.Α.: Τις ηθικές αντοχές σε τέτοιου είδους αποφάσεις μόνο μια αφυπνισμένη κοινωνική συνείδηση μπορεί να τις καθορίσει. Κοίτα τις λεγόμενες πλούσιες δυτικές χώρες. Απ΄τη μια αδιανόητος πλούτος κι απ΄την άλλη ταπείνωση και φτώχεια. Απ’ τη μια φιέστες γιορτές παρελάσεις κι απ΄την άλλη αποκλεισμός και αδιέξοδο. Βλέπεις η επέτειος της ελληνικής επανάστασης είναι μια γιορτή των αστών, ένα πανηγυράκι. Εργολαβία ομίλων που παίρνουν λεφτά απ΄το κράτος. Είναι σα να γιορτάζουν οι κοτζαμπάσηδες το Κιλελέρ.
Λ.Τ.: Και ο λαός στα παλαμάκια, που λένε;
Α.Α.: Πραγματικά, Λευτέρη, δεν ξέρω τι σημαίνει λαός. Είναι τόσο ξεχειλωμένες τούτες οι λέξεις: λαός, κόσμος, κοινωνία, που όσο τις χρησιμοποιείς τόσο πελαγώνεις. Αφού όμως η οικονομία είναι αυτή που καθορίζει τις ζωές μας, δεν μπορούμε να μιλάμε για μια τάξη, για ένα λαό ή για μια πατρίδα. Η πεταλούδα που πετάει στο Πεκίνο φέρνει καταιγίδες στην Αμερική. Ποτέ δεν θα γλιτώσουμε απ’ την καταιγίδα για να χορέψουμε το tango με το σατανά. Ποτέ δεν γλιτώσαμε.
Λ.Τ.: Και η πρόοδος, Αντώνη, η εξέλιξη που κουβαλάει η Πεταλούδα στην πλάτη της;
Α.Α.: Ποια εξέλιξη; Της τεχνοεπιστήμης και του ντετόλ; Του θρησκευτικού φανατισμού και του νεοφιλελεύθερου ολοκληρωτισμού; Η πρόοδος συμβαίνει μόνο στα σεντούκια των πλουσίων και στα παγκάρια των παπάδων. Αυτοί μας λένε κάθε μέρα πως οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι. Βέβαια οι άνθρωποι κάνουν προσευχές, φτιάχνουν ΜΚΟ, φροντίζουν αστέγους, ταΐζουν μετανάστες. Έχει πέσει πολύ δουλειά.
Λ.Τ.: Και η ποίηση; Υπάρχει κάπου μέσα σε όλα αυτά η ποίηση; Την βρίσκουμε ή την εφευρίσκουμε για να οικοδομήσουμε μέσα της ένα παράλληλο σύμπαν που θα μας σώσει;
Α.Α.: Μέχρι σήμερα έχει σώσει κάποιους εκδότες και κάποιους ακαδημαϊκούς. Ξέρεις πως τα φράγκα, τα λίγα έστω, τα φέραν τα νόμπελ. Η ποίηση είναι εκ φύσεως αντιεμπορικό είδος, ειδικά σε μια ισχνή λογοτεχνική πιάτσα όπως η ελληνική. Μιλάμε πάντα για τη γραπτή ποίηση, αυτή που τυπώνουμε στα βιβλία. Υπάρχει όμως και η άλλη ποίηση, που όσο κι αν την κυνηγήσεις δεν πρόκειται να την πιάσεις και να την κλείσεις στο κλουβί. Και η δεύτερη είναι που μας βοηθά να ζήσουμε ή να πεθάνουμε. Σκέψου πως λίγο-πολύ ο Εμπειρίκος με την απόχη του σουρεαλιστή έπιασε αυτή την ποίηση της πραγματικότητας. Αυτοί είναι μάλλον οι ποιητές, γράφουν δε γράφουν: όσοι κάνανε οίστρο της ζωής το φόβο του θανάτου.
Λ.Τ.: Από πιο σόι είναι η ποίησή σου, Αντώνη;
Α.Α.: Από το σόι της πραγματικότητας που ήδη σου περιέγραψα. Υπάρχει η αγωνία μου και ο θυμός μου. Το υπαρξιακό μου βλαστήμι. Θυμάσαι τον Κούβελα, εκείνο το ακροδεξιό πουλέν της βαθιάς συντηρητικής Θεσσαλονίκης που είχε πει πως οι ποιητές είναι λαπάδες; Και φυσικά είχε δίκιο. Ο Κούβελας ως μούτρο ήξερε πολλά. Ήξερε τι ματαιοδοξία και τι ναρκισσισμός υπάρχει πίσω απ΄την λεγόμενη υψηλή κουλτούρα. Ο ίδιος είχε δώσει βραβεία και τιμητικές συντάξεις σε λογοτέχνες. Τα είχε καλά με τους γλείφτες της εξουσίας. Αν κάποιοι βεβαίως χέσανε πατόκορφα την ποίηση αυτοί είναι οι εξηγητές της. Αν θες να σκοτώσεις ένα ποίημα βάλτο στα σχολικά βιβλία. Αν θες να σκοτώσεις έναν ποιητή δωσ΄ του βραβείο.
Λ.Τ.: Κατά την εκτίμησή μου, Αντώνη, η ελληνική λογοτεχνία (σε όποια μορφή, είτε ακαδημαϊκή είτε εμπορική είτε ανεξάρτητα περιθωριακή ή μεμονωμένη) και ο κόσμος της είναι ένα κλειστό σύστημα που αναπαράγει τον εαυτό του. Ποια η γνώμη σου;
Α.Α.: Είμαστε μια μικρή χώρα. Οι μικρές χώρες είναι κάπως πιο ανθρώπινες απ΄τα τερατόμορφα κέντρα. Αυτό σημαίνει πως οι άνθρωποι έχουν ακόμα την ευαισθησία να πολεμούν για την ομορφιά. Να γίνονται λυρικοί, ρομαντικοί ή ακόμα και γραφικοί ή ακόμα και ψώνια. Τα ψώνια κρατούν ζωντανή τη λογοτεχνία. Μακάρι να γράφουν όλοι, να ζωγραφίζουν όλοι, να τραγουδούν όλοι. Απ΄την άλλη υπάρχει το κλειστό σύστημα που περιγράφεις. Οι ίντριγκες και τα ξεμαλλιάσματα. Οι αριστείες και οι αχαριστίες. Όλα αυτά βεβαίως είναι ανθρώπινα. Και ως ανθρώπινα είναι κωμικά και τραγικά μαζί. Δυστυχώς οι νεότεροι ποιητές γράφουν σαν Αμερικάνοι. Φτάνουν στον ποιητικό οργασμό δια μέσω του αλκοολισμού και του αυτομαστιγώματος. Τους ενδιαφέρει να καταγραφούν στις επετηρίδες ως καταραμένοι. Κι αυτό δεν είναι παρά η βίαιη αντίδραση στο βρικολακιασμένο τρίπτυχο πατρίς θρησκεία οικογένεια. Είναι όμως και η πανηγυρική αποκάλυψη της λειψής μας παιδείας. Της αμηχανίας απέναντι στην πνιγηρή αγάπη της μαμάς και του μπαμπά.
Λ.Τ.: Στα δοκίμιά σου κάνεις λόγο συχνά για την ανάγκη δημιουργίας κοινοτήτων, συλλόγων, συνεταιρισμών. Για μια συνεργατική νοοτροπία που πρέπει να αναπτύξουμε. Εσύ βλέπεις τους ανθρώπους να συνεργάζονται, να ομονοούν πάνω στα κοινά τους ζωτικά συμφέροντα ή να αδιαφορούν επιδεικτικά;
Α.Α.: Λευτέρη, επειδή ο ανθρώπινος κόσμος δεν γεννήθηκε σήμερα το πρωί, αλλά έχει διανύσει κάποιους αιώνες, η ιστορία αποκαλύπτει δραματικά πως είμαστε καταδικασμένοι να συνεργαζόμαστε για να επιβιώσουμε. Βέβαια συνεργάτες είναι και οι βρικόλακες, και οι στρατηγοί, και οι μαφιόζοι. Άρα η συνεργασία που προτείνω έχει άλλη αξία και άλλο πρόσημο. Συνεργαζόμαστε σημαίνει πριν απ΄όλα συναποφασίζουμε και συνδιαμορφώνουμε. Δεν διορίζουμε ειδικούς να ζήσουν την ζωή μας για μας.
Λ.Τ.: Ζούμε τους καιρούς της παντοδυναμίας των αγορών, Αντώνη, με συρρικνώσεις δικαιωμάτων, με εργαλειοποιήσεις συναισθημάτων και αντιλήψεων που στόχο έχουν την εγκαθίδρυση μιας εφιαλτικής κοινωνικής ειρήνης που νεκρώνει τις κοινωνικές αντιστάσεις (ή μήπως δεν είναι έτσι;). Μπορεί η ποίηση να ενεργοποιήσει σήμερα τα αντίδοτα που απαιτούνται για τη διατήρηση του δικαιώματος στο διαφορετικό;
Α.Α.: Λευτέρη, οι αγορές δεν ήρθαν ουρανοκατέβατες. Θυμάσαι το αξίωμα που διατύπωσε η Θάτσερ τη δεκαετία του ογδόντα. Δεν υπάρχει κοινωνία, υπάρχουν μόνο τα άτομα και οι οικογένειές τους. Η διάλυση του Μεσαίωνα και η ανάπτυξη του προτεσταντισμού στη θέση του είναι το θεμελιώδες πολιτισμικό γεγονός που έδωσε ώθηση στην ανάπτυξη του ευρωπαϊκού καπιταλισμού. Όταν ο Χρόνος και το Χρήμα αλληλοταυτίστηκαν στο νου των ανθρώπων, ο προτεσταντικός πολιτισμός απέκτησε συνείδηση του εαυτού του, άρα και της δύναμής του. Ο κόσμος άρχισε να προχωρά γοργά προς τον ατομικισμό σύμφωνα με το προτεσταντικό ρητό, ο χρόνος είναι χρήμα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες φτάσανε στο ζενίθ αυτής της ηθικής. Δημιούργησαν το μεγαλείο και τη φρικαλεότητα της απάνθρωπης ηθικής του Βενιαμίν Φράνκλιν. Όμως μοιραία ο προτεσταντισμός γέννησε και την ίδια του την άρνηση. Ο μαρξισμός ήρθε να ανακαλύψει και να φωτίσει τις ίδιες του τις αντιφάσεις. Ο μαρξισμός υπήρξε το αντίδοτο απέναντι στη χυδαία μεταφυσική άποψη των καπιταλιστών για τον χώρο και το χρόνο. Η εφιαλτική κοινωνική ειρήνη που αναφέρεις είναι η ανακωχή του κοινωνικού πολέμου. Μια εκκρεμότητα με την ιστορία.
Λ.Τ.: Θεωρώ, Αντώνη, ότι ούτε στις μέρες μας ούτε και στην πριν ιστορία της λογοτεχνίας υπήρξαν «μεγάλοι ποιητές». Υπήρξαν όμως «μεγάλα ποιήματα» και ακόμα περισσότεροι «μεγάλοι στίχοι». Ποιήματα και στίχοι που κατάφεραν να κουβεντιάσουν με τα συναισθήματα και τις σκέψεις των ανθρώπων και να «ξεκλειδώσουν» πολλές αγκυλώσεις της καθημερινότητας τους, διευρύνοντας τους ορίζοντες του κόσμου. Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι στις μέρες μας, να βρεθείς, ως αναγνώστης, συνεργός ενός τέτοιου ανοίγματος;
Α.Α.: Ναι, ψάχνουμε πάντα τη βασίλισσα του καρναβαλιού και χάνουμε το καρναβάλι, ψάχνουμε τον ποιητή και χάνουμε το ποίημα. Ψάχνουμε την αποδοχή και χάνουμε την απόλαυση και τη χαρά. Όμως, δεν θέλω να δω την ποίηση σαν ένα αντάλλαγμα για την πραγματικότητα. Νομίζω πως η μεταμόρφωση της ζωής που ήταν πόθος του Ρεμπώ και η μεταμόρφωση της κοινωνίας που ήταν πόθος του Μαρξ, είναι τα δυο πράγματα που σταθερά με συγκινούν. Η γραφή είναι μια υλική πράξη. Η γραφή είναι ένα όπλο και δεν είναι. Είναι μια επανάσταση και δεν είναι. Άλλοτε ένα κήρυγμα αγάπης κι άλλοτε ένας ερωτικός λίβελος. Υπάρχει μια ροή στο χώρο και στο χρόνο της γραφής, σιγά-σιγά χάνεται το πρόσωπο και μένει μόνο η φωνή. Χάνεται ο ποιητής και μένει το ποίημα. Σκέψου πως ο ποιητής είναι αυτός που παγιδεύει τη στιγμή. Η ελληνοχριστιανική μας κουλτούρα κρατάει την παγίδα και πετάει τη στιγμή. Εκεί που χτυπάει το αίμα της ανυπόμονης καρδιάς των καβλωμένων νέων ξεφυτρώνει ένας ανδριάντας. Μια Κική Δημουλά ή ένας Τίτος Πατρίκιος. Λιβανίστε μας για να σας λιβανίσουμε.
Λ.Τ.: Τι θα απαντούσες σε κάποιον που θα αποκαλούσε τα ποιήματά σου «ωραία, αλλά άσεμνα» «ωραία, αλλά χυδαία»;
Α.Α.: Θα του απαντούσα ότι έχει δίκιο.
Λ.Τ.: Σε κάποιο βιογραφικό σου διάβασα το εξής: «Δεν έχει παρακολουθήσει ποτέ μαθήματα δημιουργικής γραφής». Ελπίζω αυτή η φράση να ισχύει ακόμα, γιατί αλλιώς δεν θα έχει νόημα παρακάτω ερώτηση: Γιατί, Αντώνη, δεν έχεις παρακολουθήσει μαθήματα δημιουργικής γραφής; Δε ντρέπεσαι;
Α.Α.: Ντρέπομαι λίγο, αλλά γράφω ένα άσεμνο ποίημα και ξεπερνώ τις ντροπές μου. Η δημιουργική γραφή είναι ένα ωραίο κόλπο των εκδοτών. Όσο για τους επαΐοντες σοφούς, που διδάσκουν δημιουργική γραφή μου θυμίζουν τους σεξολόγους που δεν γαμάνε οι ίδιοι, αλλά δίνουν στους άλλους συμβουλές.
Λ.Τ.: Κουβεντιάζοντας την προηγούμενη εβδομάδα με το Γιάννη Υφαντή, μου ανέφερε δύο κατηγορίες ποιητών: αυτούς που γράφουν ποιήματα και αυτούς που δεν μπορούν να μην γράφουν ποιήματα. Πώς αντιλαμβάνεσαι αυτή τη διαφορά και σε ποια κατηγορία από τις δύο θα τοποθετούσες τον εαυτό σου;
Α.Α.: Έχουν ενδιαφέρον οι σοφιστείες ως πνευματικά παιχνίδια, αλλά καμιά αξία χρήσης στον πραγματικό χρόνο της ανθρώπινης κατάστασης. Πραγματικά χέστηκε κάποιος για το αν γράφεις για την πλάκα σου ή γιατί δεν μπορείς να κάνεις αλλιώς. Είναι σαν να με ρωτάς για ποιον ή γιατί γράφεις. Όπως η ερώτηση για το ποιος δημιούργησε τον κόσμο έχει σαν δεδομένο πως ο κόσμος δημιουργήθηκε από κάποιο δημιουργό. Υπάρχει βεβαίως και ο εξωτισμός της γραφικότητας. Η παραξενιά, η μοναδική περίπτωση. Ανθρώπινα όλα. Στον Οιδίποδα έθεσε το ερώτημα «ποιος είσαι;» η απάνθρωπη σφίγγα. Ο Οιδίποδας το έλυσε, αλλά το αντάλλαγμα ήταν η τυραννία και η τύφλωσή του. Σκέψου όμως πως ο Οιδίποδας θα ολοκληρωθεί όταν μεταμορφωθεί ο ίδιος σε Σφίγγα, όταν θα γίνει ο ίδιος ένα με τα διλήμματα που αντιμετωπίζει, όταν, αντί να ρωτά «ποιος είσαι», θα ρωτά «πού πας;».
Λ.Τ.: Υπήρξαν εποχές, Αντώνη, που οι κοινωνικές «κατασκευές», ήταν στο μπόι των ανθρώπων. Οι σημερινές, αν δεν είναι προκλητικές ή σοκαριστικές, δεν υπάρχουν. Κάποτε θεωρώ ότι αρκούσε μια απλή αναπνοή για να ζήσεις… Σήμερα θεωρείται αναγκαίο να ρουφήξεις όλο το οξυγόνο γύρω σου, για να καταφέρεις απλά και μόνο να σταθείς στα πόδια σου. Δεν είναι ένας οδυνηρός εφιάλτης αυτό;
Α.Α.: Έχω την εντύπωση πως αυτό που περιγράφεις είναι η εξέλιξη της καπιταλιστικής λαιμαργίας. Ο καπιταλιστής είναι λαίμαργος, ισοπεδωτικός, δεν έχει ηθικές αναστολές. Δεν έχει ηθικές αξίες. Έχει τοποθετήσει την υποκρισία στο κέντρο κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας. Είναι σαδιστής γι΄αυτό είναι κυρίαρχος. Ο σαδισμός του τον κάνει άριστο και μεγαλοφυή. Πρωτοπόρο και κατακτητή. Επένδυσε στις αποικίες και τη δουλεία. Χρησιμοποίησε την εργατική δύναμη για να ρουφήξει όλο το μεδούλι της υπεραξίας. Απ΄την άλλη διαμόρφωσε, με τη συνδρομή της θρησκείας κυρίως, ένα καθεστώς υποτέλειας. Ε, αυτό το καθεστώς πολεμάμε. Και για να πολεμήσεις τον μαζοχισμό του προλεταριάτου πρέπει να προχωρήσεις μοιραία στον επαναστατικό σαδισμό. Οι αληθινοί επαναστάτες ήταν σαδιστές. Ο επαναστατικός σαδισμός άλλαξε ουσιαστικά τον κόσμο. Υπάρχει άραγε μεγαλύτερος σαδισμός απ΄το να κλονίσεις τις πεποιθήσεις κάποιου;
Λ.Τ.: Ένα τετράστιχο από ένα τραγούδι του Νικόλα, λέει: «Η επανάσταση αποδείχτηκε ένα όνειρο, | μια βολεμένη και ευφυής δικαιολογία. | Διατηρούμε την εσώτερη τη βρώμα μας | μ’ επαναστατική φρασεολογία». Ποιο το αντίκρυσμα της έννοιας επανάσταση, σήμερα;
Α.Α.: Κακοποιημένη και ταλαιπωρημένη λέξη, η λέξη επανάσταση, Λευτέρη. Η διαφήμιση το λέει καθαρά. Επαναστατική μέθοδος λεύκανσις πρωκτού. Στα αστικά μας βοσκοτόπια η επανάσταση έχει να κάνει με την κατανάλωση. Οι επαγγελματίες αναθεωρητές θάβουν τις επαναστάσεις, αφού πρώτα τις κακολογήσουν. Οι επαναστάτες όμως ανατινάζουν τις γέφυρες της παρηγοριάς και της συμπόνιας. Δεν θέλουν τη φιλανθρωπία των πλουσίων. Δεν θέλουν ελεημοσύνη αλλά δικαιοσύνη. Σκέψου πόσο καταχρηστικά χρησιμοποιούμε τη λέξη Δημοκρατία. Δημοκρατία σημαίνει δικαιοσύνη. Χωρίς δικαιοσύνη δεν υπάρχει δημοκρατία. Αν εσύ έχεις μια ολόκληρη χώρα δική σου κι εγώ ένα τρύπιο βρακί ε, δεν έχουμε δημοκρατία. Δυστυχώς ζούμε τη χούντα φαύλων ανθρώπων που μας πουλάνε αριστεία. Ζούμε ως εφιάλτη τη φαντασίωση του καπιταλιστή. Κοίτα τους κάμπους με τα καθρεφτάκια που τα λένε φωτοβολταϊκά και τα βουνά με τους θεόρατους ανεμιστήρες που τους λένε ανεμογεννήτριες. Και τι να πεις! Εμείς μολύνουμε τη φύση, αυτοί επενδύουν σε πράσινη ανάπτυξη. Τι να πρωτοδεί κανείς, τις παράνομες αμμοληψίες των ποταμών με τις ευλογίες των βλαχοδημάρχων, τα νησιά που ξεπουλήθηκαν στον άγνωστο τουρίστα, τη χαβούζα της Αθήνας!
Λ.Τ.: Μπορείς να μου μιλήσεις με διακόσιες πάνω κάτω λέξεις για τον Αντωνάκο που ξέρεις;
Α.Α.: Λευτέρη, θα αποφύγω να σου μιλήσω για τον σπουδαίο μου εαυτό. Ανήκω σε μια γενιά που δεν περίμενε τον μάντη Κάλχα για να βγάλει βιβλίο. Για να πει τη γνώμη της. Για να βλαστημήσει. Η ελευθερία των μπλόγκς, η ελεύθερη ανάγνωση στο ίντερνετ, βοήθησε την άμεση δημοσίευση γραπτής ύλης. Την επικοινωνία και την ανάγνωση μακριά απ΄τη σκοτεινή καλύβα του παντογνώστη. Λευτέρη, θεωρώ την ιδιοκτησία κλοπή αλλά την πνευματική ιδιοκτησία δύο φορές κλοπή, γιατί εδώ κατέχεις κάτι φαινομενικά άυλο, μα στην πραγματικότητα κατέχεις την πρώτη ύλη. Την πραγματική συγκολλητική ουσία όλων των πραγμάτων. Το Λόγο. Των πολλών ανθρώπων τα παιδιά που είναι κι αυτά παιδιά μας. Άρα η ματαιοδοξία πως σου ανήκει κάτι επειδή το σκέφτηκες εσύ μοιάζει περισσότερο με λοφίο που στολίζει τον κώλο της μαϊμούς. Μας ανήκει ευτυχώς μόνο ό,τι φτάνει ως την τελευταία στιβάδα του δέρματος. Ως εκ τούτου θα μπορούσα να σου μιλήσω για τον Αντωνάκο μόνο αφού πεθάνει. Με διακόσιες λέξεις θα έγραφα γι΄αυτόν έναν σπουδαίο επικήδειο.
ΑΔΕΣΠΟΤΟΣ ΣΚΥΛΟΣ 